رفتار درست با کامپیوتر یکی از مهمترین عوامل در افزایش طول عمر و حفظ و نگهداری آن به شمار میرود. اغلب ما نحوه کار با کامپیوتر را از دوران کودکی فرا میگیریم، اما در زمینه شیوه نگهداری از آن، دانش ما خیلی محدود است. بعضی از کاربران به اشتباه معتقدند اگر فقط برای چند ساعت با کامپیوتر کار نمیکنید بهتر است آن را خاموش کنید.
کم نیستند کاربرانی که وسواس گونه به غلط فکر می کنند پس از شات داوون کردن ویندوز، بهتر است برق سیستم را از پشت بکشیم و یا سوییچ پاور را از پشت خاموش کنیم، تا طول عمر آن کم نشود! امروز با مرور برخی از این باورهای اشتباه، سعی خواهیم کرد در مورد این موضوع اطلاع رسانی کنیم.
چند بار در روز کامپیوتر را خاموش کنیم؟
اگر کامپیوتر اشتراکی در خانه دارید و چند نفر از آن استفاده میکنند، فقط شب هنگام (اگر کسی از آن استفاده ندارد) آن را “شات داوون” کنید. اجازه دهید کامپیوتر در تمام مدت روز روشن باقی بماند. اگر در طول شب هم ممکن است در خانه کسی از کامیپوتر استفاده کند، آن را تمام مدت روشن نگاه دارید و خاموش نکنید.
اگر کامپیوتر فقط مخصوص خود شماست، و در شبانه روز ممکن است فقط یک بار سراغ کامپیوتر بروید، بهتر است پس از پایان کار آن را شات داوون کنید. مثلا یک گیمر که 3 ساعت با کامپیوتر بازی میکند، در پایان بازی خود بهتر است کامپیوتر را شات داوون کند تا روز بعد.
اگر کامپیوتر فقط مخصوص خود شماست، در صورتی که در شبانه روز بیش از 1 بار به کامپیوتر خود رجوع کنید، بهتر است، آن را روشن نگه دارید و فقط شب هنگام موقع خواب آن را شات داوون کنید. بنابراین اگر در روز، مثلا مجموعا فقط 1 ساعت با کامپیوتر کار دارید، اما 3 مرتبه به کامپیوتر مراجع میکنید، بهتر است تمام مدت کامپیوتر روشن باقی بماند و فقط شب هنگام آن را شات داوون کنید.
آیا با روشن ماندن کامپیوتر طول عمر آن کم میشود؟
خیر، اما با چند بار خاموش و روشن کردن کامپیوتر در طی روز استهلاک قطعات الکترونیکی داخل آن بیشتر میشود. با روشن ماندن کامپیوتر (کیس) در طول روز، فقط استهلاک فنها ممکن است کمی بیشتر شود که با توجه به اینکه قیمت پایینی که نسبت به بقیه قطعات دارند، اشکالی ندارد.
اما در مورد مانیتور روشن ماندن طولانی مدت نمایشگر توصیه نمیشود و حتما باید با تعیین زمان Sleep برای Monitor در بخش Power Setting، در زمان بیکاری سیستم به آن استراحت داد. بهتر است حداقل بین 15 تا 30 دقیقه را برای زمان خواب نمایشگر انتخاب کنید.
در مورد لپتاپ اما، با توجه به طول عمر کوتاهی که دارد، مشکلی نیست اگر در طول روز آن را چند بار خاموش کنید. حتی می توانید از طریق Power Setting آن را تنظیم کنید که به هنگام بی کاری به حالت Sleep برود.
آیا پس از شات داوون، باید کامپیوتر را از برق بکشیم؟
در مورد کامپیوتر دسکتاپ، خیر، به هیچ وجه آن را از برق نکشید و یا پس از کار با سیستم، کلید پشت پاور را خاموش نکنید. فقط در صورتی که مسافرت میروید و چند روز از کامیپوتر استفاده نمیکنید، بهتر است آن را از برق بکشید و یا کلید پاور را از پشت خاموش کنید.
با هر بار قطع و وصل کردن برق پاور، چه با قطع دوشاخه و چه با کلید پشت پاور، فشار زیادی تحت عنوان هجوم جریان اولیه یا Inrush Current به سیستم شما وارد میشود که در بهترین حالت، باعث استهلاک پاور شما میشود، و اگر پاور خوبی نداشته باشید ممکن است این فشار به دیگر قطعات شما نیز وارد شود و به مرور به سیستم آسیب برساند. بنابراین توصیه اکید ما این است که برق کامپیوتر را قطع نکنید مگر زمانیکه برای چند روز به مسافرت میروید.
توجه داشته باشید، کامپیوتر کم مصرف ترین وسیله برقی یک خانه است که به صورت هوشمند به هنگام خاموشی مصرف برق آن کمتر از یک وات در ساعت است. این وسیله به هنگام روشن بودن نیز بهینه ترین قطعه برقی است که صرفا بر اساس میزان شدت استفاده نیرو مصرف میکند. بنابراین با از برق کشیدن کامپیوتر هیچ تفاوتی در قیمت فیش برق شما بوجود نخواهد آمد.
اما در مورد لپتاپ، بر عکس دسکتاپ، بهتر است پس از استفاده آن را از برق بکشید. دائم به برق ماندن آداپتور لپتاپ، طول عمر باطری و دوام آن را کاهش میدهد و عملا قدرت نگهداری شارژ آن را از بین میبرد. پس از شارژ باطری لپتاپ، حتما آن را از برق بکشید و اگر فراموش میکنید، پس از پایان کار با لپتاپ حتما آن را از برق بکشید.
دقت داشته باشید برای کامپیوتر (چه دسکتاپ و چه لپتاپ) حتما برای آن محافظ برق مناسب تهیه کنید.
با کامپیوترهای قدیمی چه کنیم؟
خاموش ماندن هر قطعه الکترونیکی در طولانی مدت احتمال آسیب و یا عدم کارکرد آن را بیشتر میکند. بنابراین اگر کامپیوتر و یا لپتاپ قدیمی در خانه دارید که از آن استفاده نمیکنید، بهتر است که آن را در بازار دست دوم بفروشید تا شخص دیگری از آن استفاده کند.
اگر سیستم قدیمی دارید و از آن استفاده میکنید، فرض کنید به عنوان سرور، و یا ذخیره ساز آرشیو، آگاه باشید کامپیوترهای قدیمی هر چه بیشتر روشن بمانند، دوام آنها و شانس زندگی شان بیشتر میشود. پس روشن ماندن سیستم قدیمی خیلی هم خوب است.
صد البته توجه داشته باشید پاشنه آشیل کامپیوترهای قدیمی پاور آنهاست. اگر سیستم قدیمی با عمر بیش از 10 سال دارید، حتما پاور آن را عوض کنید؛ بخش کولینگ آن را سالانه سرویس کنید و تا میتوانید آن را روشن نگه دارید.
توصیه آخر اینکه، قطعات اصلی سیستمهای قدیمی را ارتقا ندهید! دست به پردازنده، رم، مادربرد، کارت گرافیک، و یا حتی کیس سیستم قدیمی نزید. سیستمهای قدیمی که سالهاست در یک حالت مشخصی استفاده شدهاند، توانایی تطبیق پذیری بسیار پایینی دارند و اصلا قطعات جدید و یا تغییر در مدار خود را بر نمیتابند. رم و یا پردازنده ای که سالهاست در اسلات خود فیکس مانده و کار می کند، بگذارید به همان حالت بماند و دستش نزنید. تنها تغییر و ارتقا مجاز برای سیستمهای قدیمی، تعویض پاور و یا خرید SSD برای آنهاست.